Trafiğe takılmak istemiyorsan; toplu taşımadan hoşlanmıyorsan; ya martı ya da motorsiklet kullanacaksın diyor insanlar. Peki bu taşıtları kullanırken kurallar yok mu?
Işıkları hiçe sayan, ters yönde giden, kaldırımda aracını süren ve bu esnada yayadan yolu açmasını bekleyen bu taşıt kullanıcıları bir kaos göstergesi midir? Yoksa Kaldırımların Cinsiyeti’nde değindiğimiz üzere kaldırımları arabaların park yeri olarak gören anlayışın diğer taşıtlara yansıması mıdır?
Bebek arabasıyla veya çocukla; engelli ile ya da yaşlı biriyle sokağa çıkan insanların kâbusu bu taşıtlar. Nereden, nasıl ve ne hızla karşınıza çıkacağınızı bilmediğiniz gibi; yaya geçitlerinde durmamaları veya hız arttırarak devam etmeleri, ışıklarda üzerinize sürmeleri gibi hareketler nedeniyle yayaların vücut bütünlüğü hatta yaşamı tehlikeye düşmektedir.
Bu tehlikeleri kaldırım bulduğumuzda kaldırıma çıkarak bertaraf edebilir miyiz peki? Tabii ki hayır; çünkü hem martı kullanıcıları hem de motorlar kaldırımları hakkı olarak görmektedir. Işıkları bekleyen arabalar var ise doğrudan kaldırıma yönelen bu taşıt sürücüleri, yayaların yola inmesine bile neden olmaktadır. Üstelik kendilerine ait olmadığı yolda olmadığını dikkate almayan bu sürücüler, korna çalarak veya yayaya seslenerek kaldırımdan çekilmesini de istemektedir. Yol vermeyen yayanın üzerine sürmektedir. Peki bu ihlaller ile nasıl savaşılır?
Özellikle zamanla yarıştığı için bu ihlâlleri hak gören motor kuryeler için bir kontrol mekanizması oluşturulmalıdır. Çünkü motorsiklet sürmenin altın kuralı olan yan yana iki motorun sürülmemesi kuralına dahi riayet etmemektedirler. Bu noktada plakalarının gerek hızları gerekse küçük olması sebebiyle okunamaması ve haklarında ihbar yapılamamasından faydalanmaktadır. Oysa ki; taşıdıkları çantalarda plakaların okunaklı şekilde yazması zorunlu olsa, gerek yayalar gerekse trafik güvenliği tehlikeye atılan sürücü tarafından 112ye ihbar edilmesi mümkün olacaktır. Üstelik bu hatalardan motor kuryenin hizmet verdiği firma sorumlu tutulur ise; motor kuryenin zamanla yarışması problemine de bir çözüm getirilmiş olacak ve böylece motor kuryelerin de can güvenliği sağlanacaktır.
Martılarda ise; martının güzergahını takip eden GPS sistemi üzerinden sürücü kaldırıma çıktığında tespit yapılabilir ve belli bir miktar ceza otomatik olarak tahsil edilerek, İdare’ye tutanakla birlikte ödenebilir. Martıların sadece kaldırımı kullanması veya ışıkta geçmesi gibi klasik sorunlarının yanı sıra bir de park sorunu bulunmaktadır. Kaldırıma park ederken martı sürücüleri kaldırımı kullananları özellikle engelli, yaşlı ve bebek arabalarını dikkate almamaktadır. Bu durumlarda da yine GPS sistemi üzerinden aracın park edildiği noktanın tespiti yapılarak otomatik olarak bir tahsilat yapılabilir. Böylece martı sürücüsü park ederken kaldırımı kapatmamaya özen gösterecektir. Son olarak hiç martı kullanmadığım için merak ettiğim hususlar var. Martı park ederken neden bağlanıyor? Park eden arabaların arasına kilitlenmek suretiyle neden park edilmiyor? Bir taşıt hangi hakla kaldırımı işgal edebilir ve bundan kazanç sağlayabilir? Kaldırımların Cinsiyeti’nde değindiğimiz üzere; kaldırımları daha çok erkekler kullansa idi bu rahatsız edici duruma izin verilir miydi?
Kişilerin seyahat özgürlüğünün engellenmesinin yanı sıra kişinin güvenli bir şekilde yaşama hakkını da tehlikeye atmaktadır. Bu nedenle kaldırımların taşıtlardan temizlenmesi ve yayaların onuruna yakışır hale getirilmesi gerekmektedir.

Av. Selcen Bayün