Mehmet Çatakçı
Orman Genel Müdürlüğü 2023 yılına hazırlıklı girdi.
Özellikle Orman Yangınları ile mücadele için büyük projeleri devreye koyuyor.

Orman Genel Müdürlüğü ;ormanların korunması, geliştirilmesi ve genişletilmesi, topluma çok yönlü faydalar sağlayacak şekilde işletilmesi görevlerini doğayla uyumlu sürdürülebilir orman yönetimi anlayışı çerçevesinde yürütmektedir.
2023 yılındaki en büyük hedeflerinden biri orman varlığını ülkemizin toplam alanının %30’una getirmek hedefliyor. Yapılan çalışmalar ile verimli orman alanı miktarını artırarak, ormanların sağlıklı bir şekilde büyümesini ifade eden artım miktarını artırmaktır.

Orman Genel Müdürlüğü 2023 yılı için ağaçlandırma çalışmalarında 19.323 hektarlık alanda yeni tesis oluşturulacak ve geçmiş yıllarda tesis ettiğimiz 76.762 hektar sahada bakım çalışmaları gerçekleştirmeyi hedefliyor,
Bununla birlikte bu yıl 200 TAB bahçesi kurulumu gerçekleştirecek.Bu yıl 500 milyon fidanı toprakla buluşturmayı hedeflemektedir.Fidan üretiminde Biyolojik çeşitlilikteki zenginliğimiz, ekolojik ve lojistik avantajlarımızı kullanarak, ülkemizi fidan üretim ve pazarlama üssü yaparak özel sektörün ihtiyaç duyduğu altlık, ara ürün ve boylu fidan üretimlerine ağırlık vererek ihracatın artırılması, ithalatın en az düzeye indirilmesini sağlamayı hedeflemekteyiz. Doku kültürü tekniği ile ekonomik değeri yüksek olup, normal üretim teknikleri ile üretilmesi zor olan türlerde kitlesel üretimler yapmak da hedeflerimiz arasında yer almaktadır.

Erozyonla Mücadele ve Toprak Muhafaza projesi kapsamında 2023 yılı için 25.000 hektar alanda erozyon kontrol tesis çalışması,80.000 hektar alanda erozyon kontrol bakım çalışması,15.000 hektar alanda sel kontrol tesis çalışması,10.000 hektar alanda mera ıslah çalışması,65 hektar alanda çığ kontrol bakım çalışması planlanmıştır.

Ormanlarımızın gençleştirilmesi, bakımı, ağaçlandırma, rehabilitasyon gibi müdahaleleri sonucunda çıkarılan orman ağaçlarından elde edilen odun ürünleri öncelikle vatandaşlarımızın ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla değerlendirilmekte ve bu kapsamda orman köylülerine önemli destekler verilmektedir. Bu kapsamda 2023 yılında köylülerimize yaklaşık 5 milyon ster yakacak odun ve gerek orman köylülerine gerekse diğer köylülere verilen yapacak ve yakacak orman ürünlerinden fazlası olan yaklaşık 26 milyon m3 endüstriyel odun üretimi yapılarak bir kısmı açık artırmalı ihalelerle satılmakta, bir kısmı da fabrika ve kuruluşlara tahsisli olarak satılmaktadır. Her yıl 1500 civarında kooperatife iş verilmekte bu işlerde yaklaşık 150.000 köylüye istihdam sağlanmakta, bu işler karşılığında 2023 yılı için yaklaşık 10 Milyar TL. ödeme yapılacağı öngörülmektedir
Sürdürülebilir orman yönetiminin göstergesi olan Uluslararası kriterlere uygun olarak ormanların yönetilmesinin belgelendirilmesi çalışmalarımız kapsamında FSC belgeli ormanlarımız bugün itibarıyla orman alanlarımızın %38 kısmı sertifikalı olup 2023 yılı sonunda bu oran %50 seviyelerine çıkarılarak 23 Milyon hektar orman alanımızın 12,5 milyon hektarlık orman alanımızda uluslararası kriterlerine uygun ormancılık yapıldığı belgelenmiş olacaktır.
İdare süresinin sonuna gelmiş, kesimlik çağına ulaşmış yaşlı ormanların belirli bir teknik ile kesilerek yerlerine gençliklerin getirilmesine gençleştirme denilmektedir. Gençleştirme çalışmaları, doğal(tabii) ve yapay(suni) gençleştirme adı altında yapılmaktadır. 2023 yılında 41.195 hektar alanda gençleştirme programımız bulunmakta, bu çalışmalar sonucu yaklaşık 600 milyon tohum ve 15 milyon fidanın toprakla buluşturulması hedeflenmektedir. Bakım çalışmaları ile de; ormanlar böcek, mantar vb. zararlılar yanı sıra rüzgâr, kar kırmaları gibi olumsuzluklara karşı dirençli hale gelir. Ayrıca geleceğin kaliteli ürün verecek ağaçlarının seçimi yanı sıra ormanın tekrar gençleştirilmesini(yenilenmesini) sağlayacak tohum ağaçları bugünden belirlenir. Yine bu çalışma ile ormandaki yanıcı madde miktarı azaltılarak olası yangınlar önlenir veya müdahale kolaylığı sağlanır.2023 yılı bakım program hedefimiz, 772.732 hektar olarak belirlenmiştir. Verimsiz veya verimi düşük orman alanlarının orman ekosistemini bozmadan, yetişme muhitine uygun çalışmalar ile en az emek ve masrafla doğaya uygun olarak iyileştirme çalışmalarıdır.2023 yılı rehabilitasyon program hedefimiz, 38.096 hektar olarak belirlenmiştir. Ormancılık faaliyetlerimizi Orman köylülerimiz ile birlikte gerçekleştiriyoruz. Bu faaliyetleri gerçekleştirirken orman köylülerimize de yaklaşık 1 milyar 200 milyon TL. civarında destek sağlanacaktır..
Orman Genel Müdürlüğü orman köylülerimizin yaşam şartlarını iyileştirmek, gelir düzeylerini artırmak amaçlı 2023 yılında; 11.000 orman köylüsü Aileye ve 15 Kooperatife iş makinasından hayvancılığa, güneş enerji sistemlerinden köylülerimizin yaşadıkları evlerin ısı yalıtımına, fenni arıcılıktan tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine kadar 1,2 Milyar TL sosyal ve ekonomik nitelikli ORKÖY desteği verilmesi hedeflenmiştir.
Ormanların sosyal, kültürel, bilimsel, sportif ve estetik hizmetlerinden halkın daha fazla yararlanmasını sağlamak amacıyla Orman Genel Müdürlüğümüz tarafından Orman Parkları kurulmaktadır.
2023 yılında 90 adet orman parkı kuruluşu Genel Müdürlüğümüzce gerçekleştirilecek olmakla beraber 16 adet Millet Ormanımızda halkımızın hizmetine sunulacaktır. Ülkemiz kaynaklarından kaliteli ve verimli şekilde faydalanmanın yol ve yöntemlerini belirlemek, geliştirmek ve bir yol haritası oluşturmak için 2021-2025 yıllarını kapsayan bir Ekoturizm Eylem Planı hazırlanmıştır. Söz konusu eylem plana göre 2023 yılı sonuna kadar 14 adet ‘‘Ekoturizme uygun sahaların tespiti, planlanması ve uygulanması’’, 10 adet ‘‘Orman Parklarına entegre ekoturizm planlarının hazırlanması ve uygulanması’’ olmak üzere toplam 24 adet Ekoturizm Planlama ve Uygulama Alanı oluşturularak yıl sonu itibariyle toplam 98 adet ekoturizm rotasına ulaşılacaktır. Bal Ormanı Eylem Planı (2018-2023) kapsamında  2023 yılı içerisinde her Orman Bölge Müdürlüğümüzde en az 2 adet olmak üzere 60 adet bal ormanı kuruluşu gerçekleştirilerek yılsonunda  toplam  790 adet bal ormanına ulaşılacaktır.2023 yılı içerisinde 1 Milyon 200 bin ton odun dışı orman ürünü üretilerek Orman Köylüsüne 1,1 Milyar TL, ülke ekonomisine katkısı 9 Milyar TL katkı sağlanacaktır.
2023 yılında orman yangınlarıyla mücadelede ;2023 yılı başı itibari ile 113 bine ulaşan gönüllü sayımızı 2023 yılı sonunda 130 bin gönüllüye ulaşmayı hedeflemekteyiz. Orman yangınlarıyla mücadelede eğitim faaliyetleri kapsamında 200 bin köylümüze eğitim vereceğiz. 2023 yılında yangına ilk müdahale süremizi (yangına hassas bölge müdürlüklerinde) 10 dakikaya düşürmeyi hedeflemekteyiz. Bununla birlikte Orman yangınlarında kesintisiz haberleşme için İHA’ların altına monte edilen mobil GSM baz istasyonlarını kullanmaya başlayacağız. 2023 yılında; yangın alanında hava ve yer ekiplerinin koordinasyonu için yangın mobil harekatmerkezi, 175adet yangın söndürme aracı, 20 Dozer, 30 Greyder, yangın alanında söndürme işinde fiilen çalışanlarımızın dinlenme ve yemek ihtiyacını karşılamak için yangın yaşam destek aracı, seyyar mutfak satın alınması planlanmıştır.
Orman yangınları ile mücadelede havacılık alanındaki hedeflerimiz, Türkiye Yüzyılına uygun şekildedir. 2023 yılında orman yangınlarıyla, envanterimize girmesi planlanan yeni hava araçları ile daha etkili mücadele edeceğiz. Bu araçların bir kısmı gece uçuş kabiliyetine de sahip olacaklar. Kiraladığımız hava araçları ile yalnızca yangın sezonunda mücadele edebiliyorken, sahip olduğumuz araçlar ile bu yeteneğimizi yıl boyuna yayacağız. Uzaktan algıma yöntemlerini etkin bir şekilde kullanmak maksadıyla, havadan yönetim uçağımızı etkin bir şekilde kullanacağız. Bu şekilde yangın sahalarını sayısal ortamda haritalandıracağız. Geçtiğimiz yıl uygulamaya koyulan “Rezerv Güç” uygulamasını sürekli hale getireceğiz. Böylelikle orman yangınları ile topyekün ve daha etkili bir şekilde mücadele edeceğiz.
2023 yılında; 5540Km orman yolu yapımı ve öncelikle yangına hassas 13 bölge müdürlüğüne ait “yangın emniyet yol ve şeritleri planlarını” bitirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca yenilenebilir enerji konusunda hassasiyet gösteren kurumlar arasında yer almaktayız. Uygun olan İdari Binalarımız elektrik şebekelerine entegre GES (Güneş Enerjisi Santrali) tesis edilmektedir. Bu kapsamda 1600 KW’lık kurulu güce ulaşmış bulunmaktayız. 2023 yılında da yatırımlarımız 10 idari birimimizde 34.300.000 TL’lik yatırım planlanmıştır.
Orman Ekosisteminin zarar görmemesi için 2007 yılından itibaren ormanlarda kimyasal mücadele kullanımı kaldırılmış, sağlık durumu etkilenen ormanlarda mücadelede biyolojik, biyoteknik ve mekanik mücadele çalışmaları ağırlıklı olarak uygulanmaktadır. İklim değişikliği ile 2022 yılı sonbaharının kurak geçmesi, 2023 yılı yağış durumunun yetersiz olması durumunda ormanlarda kabuk böceği popülasyonun artışı tahminine göre biyoteknik mücadele kapsamında kabuk böcekleri ile mücadelede erken davranmak suretiyle zamanında feromon tuzakları asılması için feromon tuzak ve preparatları alınmıştır. 2023 yılında ormanlarımızda zarar yapan böcekleri baskılamak için zararlı böceklerle beslenen böcekçil kuşların yuvalanması 43.800 adet kuş yuvaları yaptırılarak ormanlara astırılması, 60 adet Karınca nakli planlanmıştır. Geçmiş yıllarda sağlık durumu etkilenen ormanların sağlığı ile ilgili kontroller daha sık yapılacak, zararlı tespitlerine göre biyolojik mücadele ağırlıklı mücadele çalışmaları yapılacaktır. Ormanlarımızın sağlık durumunu etkileyen zararlı organizmalarla mücadele kapsamında 55 adet faydalı organizma üretim istasyonları ve laboratuvarlarında 9 farklı baskılayıcı canlı organizmalardan 626.000 adet üretilerek ormanlara bırakılması planlanmıştır. Ormanların usulsüz müdahalelerden korunması amacıyla suçluları yakalamak ve caydırıcılık amacıyla suçların yoğun olduğu ormanlarda kullanmak üzere 1.093 adet fotokapan alınması ve 166 adet koruma gözetleme sistemi kurulması planlanmıştır.
Projemizle, seçilen bölgelerdeki ormanlık alanlar ve izin sahalarının insansız hava araçlarıyla (drone) belirli aralıklarla izlenerek ortofoto yöntemi yardımıyla, oluşturulmasını planladığımız yazılım ile kontrol edilmiş olacaktır. Ayrıca belli tarihlerde alınan görüntülerle dijital arşiv oluşturarak, ormansızlaşmanın önüne geçmek adına atılacak adımlarda doğaya en uygun kararlarlar ve uygulamalar yapılacaktır. . Açma, işgal ve faydalanma suçlarının yoğun olduğu alanlar ve izin alınmış alanlardaki tüm yasa dışı faaliyetler zamanında tespit edilerek gerekli yasal ve teknik çalışmalar yapılabilecektir. İzin alınmış tüm faaliyet alanında faaliyeti yapılmış sahalar tespit edilerek zaman kaybetmeden tüm sahada çalışmanın bitmesi beklenmeden uygun yerler rehabilite edilebilecektir. Yapay zeka kullanılarak hazırlanacak yazılım ile iha (drone) teknolojileri kullanılarak ormanlara yönelik yasa dışı müdahaleler (özellikle açma-yerleşme ve işgal-faydalanma) ve izin sahalarındaki aşımların önlenmesinde mücadelede etkinliğin artırılması ile zararlı organizma ve hastalıkların tespitinin yapılması düşünülmektedir.